Wat is margarine? En verschilt margarine écht 1 molecuul van plastic?

Food, Health  /   - 

Vorige maand vertelde ik je in deze blog dat ik ‘Met mijn neus in de margarine’ duik. Dit doe ik omdat ik in samenwerking met Unilever alle onduidelijkheden omtrent margarine en andere oliën/(room)boters ga onderzoeken. Voor mij zijn er namelijk heel veel zaken onduidelijk. Er worden zoveel tegenstrijdige dingen gezegd en geschreven, dat ik het tijd vind voor opheldering. Dus, ik duik met mijn neus in de margarine. Want wat is margarine nu eigenlijk? En daar begin ik in deze blog mee! Ik ga onderzoeken wat margarine precies is. En of het echt maar 1 molecuul van plastic verschilt. Dat is iets wat ik jaren geleden hoorde en waardoor ik het zo mijn koelkast uit bonjourde. Maar is dat wel echt zo?!

Wat is margarine?

Laten we vooropstellen dat margarine niet hetzelfde is als boter. Margarine is namelijk plantaardig. De samenstelling van margarine bestaat uit een mix van plantaardige oliën, bijvoorbeeld:

  • Zonnebloemolie
  • Koolzaadolie
  • Lijnzaadolie

Je kan ook andere oliën toevoegen die je tegenkomt als ingrediënten van margarine/halvarines zoals soja-olie en maisolie. Deze olieën worden verkregen door de zaden te persen. Dit wordt vervolgens vermengd met een klein beetje hard vet om het meer smeerbaar te maken. Bij de vloeibare varianten van margarine is uiteraard geen toevoeging van hard vet nodig.

De oliën die gebruikt worden voor margarine bevatten de meervoudig onverzadigde vetzuren omega 3 & 6, waardoor deze (goede!) vetten ook in margarine zitten. Deze omega vetzuren dragen bij aan een gezond cholesterolgehalte in het bloed. Daarnaast bevatten alle margarines vitamines A en D en vaak ook vitamine E, wat afhankelijk is van het vitamine E-gehalte van de oliën die gebruikt zijn om de margarine mee te maken.

En transvetten dan?

Ik hoor vaak dat margarine niet goed voor je zou zijn omdat het veel transvetten zou bevatten. Is dat waar of is het een fabeltje? Het klopt dat transvetten niet goed voor je zijn. Dat is een feit. Maar de margarines en halvarines in Nederland bevatten bijna geen transvet meer, namelijk minder dan 1%. Bij het smeerbaar maken van oliën werd vroeger de techniek van gedeeltelijk harden (steviger maken) toegepast. Daarbij ontstonden transvetzuren. Tegenwoordig wordt deze techniek in Nederland nauwelijks meer toegepast. (Bron: mvo.nl)

Wat is halvarine?

Halvarine klinkt alsof het familie is van margarine, vind je niet? Dat klopt ook. Maar je zou halvarine als het dunne zusje van margarine kunnen zien. Er zit namelijk 50% minder vet in halvarine dan in margarine. (Bron: Voedingscentrum) Becel, boter, margarine, plantaardig, unilever, wat is margarine

En dan de grote vraag: verschilt margarine 1 molecuul van plastic?

Zoals ik al zei, heb ik gehoord dat margarine maar 1 molecuul van plastic verschilt en je dit dus beter kunt laten staan. Komt dat door een chemisch proces om het te maken? Of gaat het om de ingrediënten? Geen idee. Daar ben ik dus in gedoken.

Om dit te begrijpen is het goed om te weten hoe margarine wordt gemaakt: namelijk van plantaardige oliën en water, waaraan vitamines worden toegevoegd. Om een smeuïg en smeerbaar product te krijgen wordt een emulgator gebruikt, een stof die ervoor zorgt dat de ingrediënten mengen. De meeste emulgatoren in margarine worden gewonnen uit soja lecithine. Lecithine heeft in de cellen van de plant ook de functie om voor een juiste verdeling van water en vet te zorgen. (Bron: mvo.nl) Klinkt niet chemisch toch?

Dat is in elk geval al een stap verder van dat ene molecuul! Maar hoe zit het daar dan mee, met dat molecuul? Dat komt toch ergens vandaan. Na wat verder onderzoek te hebben gedaan kwam ik erachter, dat het hier niet gaat om een molecuul maar 1 element, namelijk zuurstof,  en dat het inderdaad waar is: margarine verschilt 1 element van plastic. Maar, daar zit een grote MAAR aan, en wel een hele grote. Dat ene element zegt helemaal niks. Even een heel simpel scheikundig verhaaltje:

Margarine bestaat uit verschillende ingrediënten en daarmee ook uit verschillende moleculen. Er is geen “margarinemolecuul”. Maar kijk je naar de oliën/vetten die voorkomen in margarine, maar ook in olijfolie of boter, dan zul je zien dat die zijn opgebouwd uit de elementen koolstof, waterstof en zuurstof. En plastic (polyethyleen) bestaat op moleculair niveau ook uit koolstof en waterstof. Verschilt inderdaad één element van elkaar. Maar dat dit op elkaar lijkt, zegt helemaal niets. Ons lichaam bestaat namelijk voor 93% ook uit waterstof, koolstof en zuurstof. En om nu te zeggen dat wij op plastic lijken… Precies. Dat lijkt me niet. Of stoffen als koolstof en waterstof slecht voor je zijn, wordt niet bepaald door de elementen zelf, maar door de verhoudingen en de manier waarop ze aan elkaar verbonden zijn.

Tot slot nog een leuk wist je datje…

Wist je dat…

…Napoleon de grondlegger van margarine is? Hij wilde iets ontwikkelen dat zijn manschappen zou voeden, maar minder snel bederft dan roomboter. Alsjeblieft: margarine! Toen waarschijnlijk nog wel vol met slechte transvetten, maar tegenwoordig zijn we een stuk verder en wijzer dan Napoleon. Becel, boter, margarine, plantaardig, unilever, wat is margarine

Ik hoop dat ik je met deze blog meer inzicht heb gegeven in wat margarine is. Voor mij heeft het in elk geval veel duidelijkheid geschept. Ik dacht echt dat het moleculenverhaal slecht was. Maar dat is dus helemaal niet zo! Grappig (en best schokkend) eigenlijk hoe klakkeloos je dingen aanneemt die je ‘hoort’ en daarop keuzes maakt. Alle bronnen die ik heb gebruikt voor mijn onderzoek zijn onafhankelijke sites als het voedingscentrum.nl en mvo.nl, sites die er dus geen baat bij hebben om margarine of boter aan te prijzen. 

Liefs,

Daisy

[Advertorial – dit verandert echter niets aan mijn mening of oordeel over een product of merk]


Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

15 reacties

  1. Jammer dat je een boel feiten over de productie van de oliën achterwege laat. Dit is maar een half artikel. Ik hoop dat mensen het niet geloven. En ik denk dat je hiermee bezoekers wegjaagt van je blog.

  2. Niet alleen het Voedingscentrum is beinvloed door Unilever, dat geldt ook voor MVO. Beide dus verre van onafhankelijk!
    Je moet je schamen dat je voor geld zo’n artikel schrijft en mensen op het verkeerde been zet.

  3. Ok, het verhaal dat margarine bijna hetzelfde zou zijn als plastic is inderdaad totale onzin. Echter dat margarine nu zo goed je is zou ik toch niet durven beweren. Omega 6 krijgen we bijvoorbeeld veel te veel binnen(vooral door margarine en bepaalde plantaardige olien) en het werkt onstekingsbevorderend. Daarmee is slecht voor je aderen, alhoewel essentieel in kleine hoeveelheden. Omega 3 is wel goed, maar zit maar heel weinig in dit soort producten en dan gaat het vaak ook nog eens om een inferieure variant hiervan. Het gaat om de verhouding omega 3 en 6 en die is eigenlijk altijd helemaal scheef in deze producten. Verder geeft het te denken dat het gemaakte/bewerkte producten zijn. Geloof jij echt dat dit beter is dan de natuur? Ik denk het niet…

  4. Dankjewel voor je ‘onderzoek’. Ik ben het niet met je eens. Als je het er zelf eigenlijk ook niet mee eens bent, kun je wellicht nog iets veranderen..

  5. Maar dan heb je nog niet stilgestaan bij de ratio omegaga 3 vs. omega 6. We krijgen met zn allen veel te veel linolzuur binnen wat zorgt voor veel ontstekingen(prostaglandine huishouding). Halvarines en margarines doen hierin nog een extra duit in het zakje. Geen verstandige keus dus in een tijd waarin laaggradige ontstekingen hoogtij vieren.

  6. Toch bezweken voor het geld? Verdiep je eens in de nadelen van emulagatoren die ervoor zorgen dat infecties meer grip krijgen op de darmwand. Echt boterzuur is goed tegen ontstekingen van de dikke darm, linolzuur veroorzaakt juist ontstekingen.

  7. Wat een waardeloos artikel! Ik vraag me echt af of je nu echt weer aan de margarine zit? Door dit onderzoek ben je uiteraard wel wakker geworden en nu je weet dat margarine safe is laat je vast de roomboter staan of niet??
    Helaas voor jouw en Unilever zijn er voldoende mensen die niet zo dom zijn en margarine of halvarine lekker laten liggen in de schappen van de supermarkt. Mensen eet lekker roomboter of kokosolie en laat je niks aanpraten.

  8. Supergoed artikel, heel verhelderend. Ik vind persoonlijk de smaak van margarine niet heel lekker, maar het is goed om te lezen hoe het nou echt in elkaar zit, en dat het niet zo slecht is als mensen roepen! Thanks 🙂