Het doorbreken van gewoontes. Het klinkt zo lekker makkelijk, maar jeetje, wat kan dat toch lastig zijn! Maar waarom? Waarom hebben we zo’n moeite met verandering? En nog belangrijker, hoe veranderen we iets? Ik heb mind coach Noeska Pak gevraagd of zij wat meer over dit onderwerp kan vertellen. Zij heeft inmiddels met honderden mensen gewerkt aan gedragsveranderingen en dan voornamelijk op het gebied van lifestyle. Op haar website is meer over Noeska te lezen, onder andere haar interessante en boeiende (levens)verhaal.
Wat is een gewoonte en waarom is ‘ie er?
Om te weten hoe je een gewoonte kan doorbreken is het handig eerst eens te kijken naar wat een gewoonte eigenlijk is, waar het vandaan komt en waarom we ze hebben.
Een gewoonte is een bepaalde gedragsuiting, die bewust of onbewust wordt uitgevoerd. En ook al heb je niet altijd door dat je het doet, je doet het niet zomaar. Nooit. Er is geen enkel gedrag dat jij vertoont dat je niets oplevert. Met andere woorden: hoe ‘slecht’ je gewoonten ook voor je zijn, het geeft je ook iets, anders zou je het niet doen. Interessant…
Het doorbreken van gedrag – in dit geval gewoontes – gaat uiteindelijk over het doorbreken van je gedachtenpatronen, want daar ligt de oorzaak van al jouw gedrag. En dat is ook de reden dat het niet zo makkelijk is als je denkt. Je kan jezelf niet zomaar ander gedrag aanleren. Als je gedrag ontstaat uit gedachten die je nog steeds gelooft en volgt. Jouw gewoonten zijn namelijk een logisch gevolg van bepaalde emoties. Ik leg het hieronder uit met een figuur:
- Situatie: Je bent 5 kilo aangekomen.
- Gedachten: Ik moet afvallen / Dit kan niet / Ik zie er niet uit.
- Emoties: Onzekerheid, niet goed genoeg voelen, niet lekker in mijn vel zitten, down voelen.
- Gedrag: Dit kan zijn: eten, comfort food, juist niet eten, extreem goed voor jezelf zorgen, veel sporten, niet sporten, verdoving/afleiding/comfort/troost zoeken in van alles wat voor jou op dat moment logisch voelt (of wat je je ouders hebt zien doen en dus jarenlang in je omgeving hebt gehad).
- Gevolgen: Aankomen, afvallen of controledrang. Jezelf niet mogen zijn, maar jezelf dingen constant opleggen, waardoor je druk en stress ervaart. Ongezond eten, waardoor je slechte huid krijgt of last van je darmen. Té gezond willen eten, waardoor je obsessief wordt.
De gevolgen van je gedrag liggen natuurlijk aan je gedrag, maar je kan hieruit wel opmaken dat je vaak verder van huis bent doordat je de negatieve gedachten over jezelf gelooft. De welbekende vicieuze cirkel!
In dit artikel legt Noeska uit wat onzekerheid precies is. En in dit artikel vertelt ze hoe je er mee om kunt gaan.
Gewoonten doorbreken? Pak het aan bij de oorzaak: de gedachten die je hebt over jezelf
Jarenlang heb ik met mensen gewerkt aan gedragsverandering door ze te vertellen wat ze niet meer moesten doen, en wat ze vooral wél moesten doen. Het werkt tot een bepaalde hoogte. Soms heb je simpelweg de kennis niet en verandert je gedrag doordat je nieuwe kennis hebt opgedaan. Maar in de meeste gevallen werkt het niet zo. De onwetendheid is meestal niet het probleem – want we weten allemaal dat een hele zak chips leegeten weinig goed voor ons doet – en toch blijven we het doen. En waarom? Omdat het eten van die zak chips je iets geeft: een bepaald gevoel. Troost, beloning, comfort, verbinding. Daarna werkt het als afleiding en hoef je je alleen maar kut te voelen over de zak chips en niet meer over wat je daadwerkelijk voelt.
Dus zolang jij je nog steeds hetzelfde voelt als toen jij de gewoonte ontwikkelde, is er een hele kleine kans dat je de gewoonte wilt loslaten. De gewoonte is een vlucht van gevoel dat je liever niet ervaart. Wil je dus écht een gewoonte doorbreken, dan moet je iets dieper graven. Welk gevoel wil je niet ervaren en welke gedachten over jezelf (of de ander) geloof je, en maakt dat jij je zo voelt? Bijvoorbeeld: eenzaamheid. Dat gevoel willen we vaak toedekken door onszelf te verwennen met lekker eten op de bank. Maar wat maakt dat jij je eenzaam voelt? Welke gedachte veroorzaakt dit? Een voorbeeld van zo’n gedachten kan zijn: ik ben alleen, want ik heb geen relatie. Maar is dat waar? Ben je alleen als je geen relatie hebt? En wat gebeurt er als je dit gelooft? Hoe voel je je dan? Welk gedrag vertoon je als je dat gelooft? Juist, dan ga je eten. En je wilt niet stoppen met die gewoonte, want het zorgt er voor dat het gevoel van eenzaamheid wordt toegedekt.
Besef je goed: you are what you believe
Hoe lang ga jij nog negatieve gedachten over jezelf geloven? En waarom? Wil je echt af van je slechte gewoonten, kijk dan goed wat het je geeft en stel jezelf de vraag: ben ik bereid dit op te geven? Pas dan breng je verandering aan in de oorzaak van je probleem en ben je niet enkel de symptomen aan het bestrijden. Het doorbreken van een gewoonte is dus het doorbreken van je overtuigingen.
Makkelijk is het niet, maar zeker de moeite waard om het te proberen en er bewust mee bezig te gaan! Vragen omtrent dit onderwerp? Schroom niet, en stel ze hieronder in de comments!
Liefs Noeska
Dit artikel over het doorbreken van gewoonten heeft me echt gegrepen! Het is zo intrigerend om te ontdekken hoe onze gedachten en overtuigingen van invloed zijn op onze gewoonten. Het voorbeeld van troost zoeken in eten als reactie op eenzaamheid raakte me persoonlijk, omdat ik dat soms ook doe. Het idee van bewustwording en zelfreflectie als sleutel tot verandering spreekt me aan. Ik voel me echt geïnspireerd om mijn overtuigingen kritisch te onderzoeken en oude patronen te doorbreken. Ik ben ervan overtuigd dat chiropractie me kan helpen bij het creëren van een gezondere levensstijl.
Groetjes,
Joost