Suikervrij eten: kan dat?

De afgelopen jaren is er veel ophef over geweest. Het leek wel een hype om suikervrij te eten! Overal op internet kwam zo veel tegenstrijdige informatie voorbij dat het moeilijk was om nog door de suikervrije bomen het bos te zien. Wij zetten alle fabels en facts voor je op een rij!

Suikervrij eten: wat is suiker?

Laten we beginnen bij de basics. Het lijkt misschien stom om je af te vragen wat suiker is, maar dat is in deze situatie wel een vereiste! De echte fitgirls onder ons kennen het misschien al, maar in de voeding kan je voedingsstoffen grofweg onderverdelen onder drie noemers: koolhydraten, eiwitten en vetten. Suiker behoort hier bij de categorie ‘koolhydraten’.

Koolhydraten zijn de stoffen die je lichaam voorzien van energie om hun taken uit te voeren. Ook als je stil zit gebeurd er natuurlijk van alles in je lichaam: er moet voeding verteerd worden, je bloed moet worden rondgepompt, je ademt. Daarvoor is energie nodig. Als je actiever bent, bijvoorbeeld als je gaat sporten, heeft je lichaam nog meer energie nodig. Je bloed gaat sneller stromen om zo snel mogelijk energie vrij te maken uit die koolhydraten.

Laten we even teruggaan naar onze favo biologielesjes van de middelbare school. Koolhydraten zijn lange of minder lange ketens bestaande uit glucose. Glucose = suiker. Hoe langer de keten is, hoe langer je lichaam erover doet om hier glucose (= suiker = energie) uit vrij te maken. Dus dat lekkere speltbroodje dat je eet, bestaat eigenlijk gewoon uit hele lange suikerketens. Die banaan in je mugcake uit iets minder lange suikerketens. En die zure mat bestaat niet uit ketens, maar puur uit suiker.

Waarom is suiker dan slecht?

Suiker is in principe dus helemaal niet slecht! Sterker nog: je hebt het nodig om je lichaam te laten functioneren. Hier zit wel een grote máár aan. Als jij puur suiker eet (uit zo’n zure mat), heeft je lichaam gelijk een voorraad energie voorhanden waar hij iets mee moet doen. Stel, je trekt vlak daarna een sprint: fijn, dan kan de energie daar naar toe! Maar als je op de bank ligt met als enige plan om drie seizoenen Orange is the New Black te kijken, is deze plotselinge energietoevoer dus onnodig. Dan moet het afgevoerd worden. Dit kòst je lichaam ook weer veel energie. Je bloedsuikerspiegel gaat omhoog, er wordt insuline aangemaakt, en de suiker wordt ergens opgeslagen in het lichaam voor (wellicht) later gebruik.

Vandaar dat je overal leest dat een speltboterham beter voor je is dan een banaan (wat betreft de koolhydraten, los van de andere voedingsstoffen), die op zijn beurt weer beter is dan snoepgoed. Je lichaam doet er langer over om glucose te ontleden uit de koolhydraten van speltbrood, waardoor hij de vrijgekomen “suiker” beter over de dag kan verdelen. Hierdoor heb je ook niet van die gigantische suikerdips.

Word ik dik van suiker?

Ja en nee. Zoals ik al zei bevat “los” suiker/glucose veel energie.

Als je niet dik wilt worden moet je zorgen dat je onder je caloriebehoefte eet. Calorieën is in de voeding de maatstaf waarmee de energie wordt gemeten die je lichaam haalt uit een bepaald product. Los suiker bevat dus veel calorieën! Kijk maar eens op de achterkant van je potje honing. Als jij af en toe een keer een zure mat eet, word jij daar heus niet dik van. Alleen, als jij elke dag zo’n lekker zakkie matjes wegwerkt en daarbij ook nog uitgebreid ontbijt, luncht en dineert zoals je normaal doet, zou het zo kunnen zijn dat je vaak boven je caloriebehoefte eet. Dat betekent dus dat je aankomt. Het maakt daarvoor ook niet uit wat voor suikers dat zijn, of het nou uit snoep is of agavesiroop.

Geraffineerde suiker

Nog zoiets, geraffineerde suiker. Zoals je inmiddels weet, zijn koolhydraten ketens van losse suikers (glucose). Suiker zelf is ook weer onder te verdelen in verschillende soorten. Bijna alles in voeding dat eindigt op -ose is suiker. Lactose is melksuiker, fructose is fruitsuiker. In snoepgoed zit weer een ander soort suiker. Deze suiker wordt vaak gehaald uit suikerriet of suikerbiet. Dit wordt dan in de fabriek bewerkt tot puur (geraffineerde) suiker. Deze suiker kun je ook los kopen in de winkel in een zakje (rietsuiker, basterdsuiker, poedersuiker). Geraffineerde suikers vindt je dus uitsluitend in onnatuurlijke of bewerkte producten, en niet in je appel.

Omdat in een appel nog heel veel andere stoffen zitten die goed voor je zijn, is het echt niet zo erg dat je met je appel wat fructose binnen krijgt. In natuurlijke voedselbronnen zit bovendien ook nooit zó veel suiker dat je boven je suikerbehoefte kúnt eten, mits je natuurlijk een beetje normaal met je voeding omspringt (2-3 stuks fruit per dag en geen zes bakken aardbeien).

De producten waar geraffineerde suikers in zitten (snoep, taart, koek, etc.) zijn vaak minder gezond. Daarom kun je deze dus beter mijden!

Nadelen van suiker

Toch hebben suikers – en dan vooral geraffineerde suikers – wel wat nadelen.

• Suiker heeft effect op je beloningssysteem. Dit komt omdat van oorsprong zoet als smaak staat voor veilig en bitter voor niet veilig. Daardoor is suiker dus een soort van verslavend. Verschil met de oertijd en nu is dat er geen tien verschillende Haribozakjes bij de supermarkt om de hoek in de aanbieding lagen, maar je het moest doen met de natuurlijke suikers. Dat is dus best ingewikkeld voor ons lichaam. Niet zo gek dus dat je je eigenlijk wèl te buiten wilt gaan aan suiker.
• Zoals ik al eerder noemde zorgt suiker voor een PIEK IN JE BLOEDSUIKERSPIEGEL. Hierdoor wordt het hormoon insuline aangemaakt. Dit hormoon zorgt ervoor dat de suiker wordt opgenomen in je cellen. Een eerste nadeel hieraan is dus je gemoedstoestand. Na deze enorme suikerpiek heb je een suikerdip. Je voelt je moe en chagrijnig. Veel mensen gaan dan juist weer suiker eten, waardoor weer hetzelfde gebeurt (ook een deel van de hierboven beschreven verslaving).
• Daarbij, als je dus toch je primaire gevoel hebt gevolgd, elke dag hebt zitten snoepen en dus veel OVERGEWICHT hebt, kun je diabetes krijgen. Dan is je lichaam niet meer in staat om zelf insuline aan te maken. Dat kan levensgevaarlijk zijn.
• Elk voedingsmiddel heeft een eigen PH-waarde (zuurgraad). Suiker heeft een hoge PH-waarde en is dus erg basisch. Een basisch omgeving is een goede omstandigheid voor schimmels om in te groeien. Zo kun je dus last krijgen van bijvoorbeeld CANDIDA.

Kun je suikervrij eten?

Los van alle voor- en nadelen: kun je dus suikervrij eten? Misschien heb je de conclusie zelf al getrokken: nee, dat kan niet. Je lichaam heeft suiker nodig om te functioneren, om te leven. Als we kijken naar ‘is het gezond?;  gaat het om het soort suiker dat je binnen krijgt. Je kunt er het beste voor kiezen om weinig te snoepen en lekker vers te eten. Dus zonder te veel pakjes en zakjes, zo sluit je de (onnodige) geraffineerde suikers ook uit. En krijg je meer voedingsstoffen binnen. Maar goed, als je gewoon alles met mate eet, kan je best wel af en toe even genieten een koekje of snoepje! Doen wij hier ook.

Wat vind jij van suikervrij eten? Doe je dit, voor zover dit kan? Of wat houdt suikervrij eten voor jou in? Laat het ons weten in de comments hieronder!

Liefs, Team I Love Health

Meld je hier aan voor de nieuwsbrief!