Een paar weken geleden stond ik op een zaterdagavond aan de bar in een kroegje. Ik werd aangesproken door een jongen over een flesje spa rood dat voor mijn neus stond. Of ik de bob was? Ik legde hem uit dat ik de volgende ochtend graag fris en fruitig wilde gaan sporten, en daarom geen biertje of wijntje had besteld. Oh jij bent zeker zo’n fitgirl? Ik ben niet zo van die stempel, maar vooruit. Het gesprek ging al gauw verder over wat we in het dagelijks leven doen. Ik vertelde dat ik onder andere voor I Love Health werk en blogs schrijf over sport, voeding en gezondheid. Normaal reageren mensen dan meestal wel enthousiast, maar hij niet. Hij vertelde dat ‘ie het allemaal maar niets vindt dat iedereen tegenwoordig zo bezig is met een perfect lichaam en heel gezond wil zijn. “Die hele wereld kent ook een keerzijde. Mijn vriendin heeft er een eetstoornis aan overgehouden. Het willen voldoen aan het perfecte plaatje, dun willen zijn, en alles waar suiker of vet in zit gaan mijden. Dat heeft haar de das om gedaan.” Hij overviel me nogal, maar het verhaal greep me wel enorm aan. Hij legde verder uit hoe het allemaal begon en hoe het inmiddels met zijn vriendin gaat. Het gesprek heeft me aan het denken gezet. Er wordt inderdaad weinig aandacht besteed aan de keerzijde van deze hele #fitgirl trend. Instagram en andere social media staan vol met foto’s van slanke, gespierde en prachtige meiden. Het maakt sommige meiden nog onzekerder. Ze willen er ook zo uitzien. En als je dat wil, dan moet je dus als een gek gaan sporten, heel erg gezond gaan eten en jezelf allerlei dingen verbieden. Tenminste, dat gebeurde er bij de vriendin van de jongen die ik sprak. Niet van de een op andere dag. Zoiets sluipt er langzamerhand in, legde hij uit.
Met deze blog wil ik graag aandacht besteden aan verschillende eetstoornissen. Ik denk dat het goed is om te weten welke soorten eetstoornissen er zijn, en wat ze precies doen. Want juist in deze tijden waar gezond eten, een sportief lichaam en succes een steeds belangrijkere rol gaan spelen, komen dit soort ziekten vaker voor. In Nederland lijden zo’n 5.500 mensen aan anorexia en ongeveer 22.300 aan boulimia. Er zijn veel meer vrouwen dan mannen die aan anorexia en boulimia lijden.
Welke eetstoornissen zijn er en wat doen ze?
Mensen die lijden aan een eetstoornis zijn extreem veel bezig met eten en hun gewicht. Dit beïnvloedt in grote mate hun dagelijks functioneren. Vormen van eetstoornissen zijn anorexia nervosa, anorexia athletica, boulimia nervosa, orthorexia nervosa en de eetbuistoornis (binge eating disorder, afgekort BED).
1. Anorexia Nervosa
Dit is misschien wel de bekendste eetstoornis. Anorexia nervosa is een eetstoornis die wordt veroorzaakt door een ontevredenheidsgevoel over jezelf en het gevoel dat je geen controle meer hebt over je leven. Meiden, maar ook volwassen vrouwen (en ook jongens) doen er alles aan om te vermageren en zijn bang om dik te worden. Ze hebben een verstoord beeld van hun eigen lichaam en eten niet of nauwelijks. Ze tellen altijd calorieën, eten alleen een bepaald soort eten met weinig suikers en vetten en houden zich aan een streng eetpatroon. Sommigen hebben daarbij ook nog een intensief sportprogramma. Vaak laten ze zich leiden door emoties en hun omgeving. Om toch een gevoel van ‘controle’ te krijgen proberen ze op een destructieve manier hun lichaamsgewicht onder controle te houden. Ze denken dat je er misschien wel gelukkiger of succesvoller door wordt, en dat mensen je leuker gaan vinden als je tien kilo minder weegt.
2. Anorexia Athletica
Anorexia athletica ofwel sportanorexia behoort eigenlijk niet tot de eetstoornissen, maar ik vind wel dat het in dit rijtje thuis hoort. Wanneer je hier aan lijdt, sport je ontzettend veel, meestal dwangmatig en soms zelfs op professioneel niveau, maar je past je eetgedrag niet aan op je overactieve leefstijl. Je energiepeil daalt, en wordt niet aangevuld waardoor je dus continu een negatieve energiebalans hebt en afvalt. In sommige gevallen ontstaat zelfs gevaarlijk of levensbedreigend ondergewicht.
3. Boulimia Nervosa
Boulimia nervosa wordt ook wel een eetverslaving genoemd. Een verslaving waarbij het zichtbare probleem veel eten is, maar waarbij het echte probleem, de oorzaak van de verslaving, stress, emotionele problemen en vaak een verstoord zelfbeeld is. Boulimia komt vaker voor dan anorexia, maar is minder zichtbaar doordat mensen met boulimia beter op gewicht blijven. Je kunt het dus al langere tijd hebben, terwijl niemand het in de gaten heeft. Uit angst om dikker te worden probeer gaan ze braken, laxeermiddelen gebruiken, heel fanatiek sporten of diëten. Ook boulimia nervosa is een manier om een gevoel van controleverlies tegen te gaan.
4. Orthorexia Nervosa
In tegenstelling tot anorexia en boulimia, is orthorexia geen psychische aandoening. Het is vaak een weloverwogen, maar steeds dwangmatigere keuze om ‘gezond’ te eten. Dit gezonde eetgedrag wordt steeds meer een obsessie. In extreme gevallen wordt er steeds meer voeding gemeden en blijft er een dieet van biologisch geteelde groenten en fruitsoorten over. Men voelt zich schuldig bij snoepgedrag en is zelfs fel op andermans eetgedrag.
5. Binge Eating Disorder (BED)
Binge Eating Disorder ofwel eetbuienstoornis is een eetstoornis die lijkt op boulimia. Je geeft je over aan obsessieve eetbuien en hebt jezelf niet in de hand. Compensatiegedrag zoals braken, laxeren, dwangmatig bewegen of vasten ontbreekt echter. Hierdoor kan ernstig overgewicht, zwaarlijvigheid of zelfs morbide obesitas ontstaan. Dit kan erg gevaarlijk zijn en tot ernstige lichamelijke en psychische klachten leiden of zelfs tot de dood.
Liefs Mirte
Hallo,
Goed dat dit nog eens aangekaart is. Ik ben net ontslagen uit het ziekenhuis na acht maanden opname. Ik vecht nog altijd tegen anorexia, eetbuien met compensatie, sportdrang… na acht maanden is ‘dit’ nog steeds zo sterk aanwezig. Het is echt een rotziekte en zo weinig begrepen in de maatschappij.
Het gaat niet over eten… het gaat om zelfhaat, het gaat over een laag zelfbeeld, over je emoties niet kunnen uiten, het gaat over controle, een houvast zoeken,… het gaat over walgen van jezelf, spijt, schuld,…
Spijtig dat de behandelingen zo schaars zijn, vooral dan in Belgie waar ik vandaan
Kom. Ik volg je al een eindje… en het doet deugd dat ook dit eens op je blog verschijnt ! Merci ! Xxx
Hi Lien, jeetje wat vind ik het rot om te horen dat je zo ziek bent. Pffff. Kon ik maar iets voor je doen! Heeeeeel veel sterkte. Je komt er helemaal bovenop, zeker weten. Liefs
Misschien ga ik wel eens mee op een joga retreat 😉
Ja, dat lijkt me leuk 🙂
Mooie blog :). Er zit inderdaad zeker wel een keerzijde aan al die online perfectie en ‘healthspo’. Gelukkig zie je ook steeds vaker mensen die lekker sporten en gezond eten voor andere doelen dan alleen uiterlijk. Ik wou nog wel even kwijt, dat zo’n 50 à 70 procent van de mensen met een eetstoornis een andere diagnose krijgen die niet in het rijtje staat: eetstoornis NAO (niet anderzinds omschreven). Je kan die diagnose bijvoorbeeld krijgen als je bijna aan alle criteria van bijvoorbeeld anorexia voldoet. Denk daarbij aan iemand die zichzelf wel uithongert, maar nog wel ongesteld wordt: dan heb je ‘officieel’ geen anorexia.
O echt? Dat wist ik niet, dat er nog een vorm is. Goed dat je dit deelt!
Goed om zo onder elkaar te zetten! Ik heb persoonlijk zelf ook een lange tijd gekampt met Anorexia Nervosa, en het is inderdaad niks meer, niks minder dan hoe het er staat, behalve dat het echt vreselijk is. Ik denk dat dit een goed ding is voor mensen die er weinig vanaf weten om ook te voorkomen dat men conclusies gaat trekken terwijl ze niet weten waar het over gaat. Goed dat je dit doet!
Fijn om te horen. Dank je. Ik hoop dat het nu goed (beter) met je gaat! x