Wat is een burn-out en hoe ontstaat zoiets? #1

Burn-out, Health, Mind  /   - 

Inmiddels ben ik aan het afstuderen. Aan het ‘lang leven de lol’-studentenleventje komt nu toch echt een eind. Ik werk naast mijn studie twee vaste dagen per week op de redactie van de krant. Daarnaast freelance ik onder andere voor I Love Health en I Love Bali. Oftewel, ik krijg steeds meer met het echte ‘grote mensen leven’ te maken. Studie maakt plaats voor werk. Verantwoordelijkheid, professionaliteit en het goed willen presteren zijn punten die mijn leven ineens een hele andere invulling geven. Tot een paar jaar terug ervoer ik stress als ik drie tentamens in één week had. Als ik daar nu op terug kijk, dan denk ik soms wel eens: had ik maar meer genoten van die onbezorgde tijd. Een tijd waarin je nog gewoon fouten kon en mocht maken. Een tijd waarin je nog niet echt verder dacht dan dat tentamen van de volgende dag, daarna zag je wel weer verder. Een tijd waarin je ouders nog een heleboel voor je betaalden. Oftewel een tijd waarin je veel minder verantwoordelijkheden had. Dat is nu wel anders.

Helemaal sinds ik mijn eigen bedrijfje heb, mijn eigen rekeningen betaal, facturen maak, afspraken plan, allerlei dingen moet weten wat betreft belasting (betalen), voel ik een grote verantwoordelijkheid. En dan heb ik nog niet eens een eigen (koop)huis, kinderen of een hoop vaste lasten. Kun je nagaan hoe die werkdruk/verantwoording is voor mensen die dat allemaal wel hebben. Dan kun je niet zomaar even een weekje niksen, of een dag in je bed blijven liggen omdat je geen zin hebt. Sinds ik me steeds meer in dat ‘grote mensen wereldje’ bevind, begrijp ik ook ineens heel goed dat mensen een burn-out krijgen. Niet van de een op andere dag, zoiets sluipt er in.

Daar wil ik in deze blog, maar ook een paar volgende blogs, aandacht aan besteden. We leven in een wereld die steeds sneller wordt. We moeten van alles. Er wordt van alles van ons verwacht. En dat is op zich prima, maar dat wereldje kan voor veel mensen ook nare gevolgen hebben. Waar een burn-out een van is. Wat is een burn-out? We leggen het je in deze blog uit.

Wat is een burn-out?

Een burn-out wordt vaak gezien als een uitputtingsreactie van je lichaam en geest als gevolg van werkstress. Mensen met een burn-out omschrijven dit vaak als het leeg raken van de accu, het voortdurend in een te hoge versnelling staan of het zover uitrekken van een elastiek tot dat deze knapt (GGZGroep, 2017). Hieronder wordt het ‘proces’ uitgelegd.bu

Hoe ontstaat een burn-out?

Tijdens het werken raak je zowel lichamelijk als geestelijk vermoeid. ’s Nachts herstel je daar van. Maar het kan zijn dat je niet helemaal herstelt en dat er nog een restje vermoeidheid overblijft in het lichaam. De volgende dag ga je opnieuw werken terwijl je nog een klein restje vermoeidheid in je lijf hebt zitten. De tweede dag merk je niks van die extra vermoeidheid. Aan het einde van de tweede dag raak je weer vermoeid van je normale, dagelijkse werk. ’s Nachts moet je dan weer uitrusten. Als dat weer niet lukt neem je de derde dag weer een restje vermoeidheid mee en ook de vierde en de vijfde.

Kun je in het weekend niet herstellen van deze extra vermoeidheid, dan ga je de volgende week ook weer met een restvermoeidheid in. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als je ook in het weekend moet werken of als je veel sociale verplichtingen hebt in het weekend en eigenlijk helemaal niet tot rust komt. Ook de gezinssituatie speelt een rol. De restvermoeidheid bouwt zich geleidelijk op tot er op een gegeven moment een onbalans ontstaat in het lichaam.

De meeste mensen hebben dit niet in de gaten, of je moet je lichaam wel heel goed kennen. Als er niets aan de voortdurende opbouw van spanning en vermoeidheid gedaan wordt, loopt het lijf vol en kan het op een gegeven moment niets meer compenseren. Dan valt iemand voor zijn gevoel van de ene op de andere dag helemaal uit. De diagnose is dan dat je overspannen of een burn-out (letterlijk vertaald: opgebrand) bent (Overspannen.nl, 2016).

Wat zijn mogelijke oorzaken van een burn-out?

Er zijn veel verschillende oorzaken van burn-out, denk aan perfectionisme, periodes met veel stress en een ‘overload van werk’. Echter zijn veel van deze oorzaken te herleiden naar één: coping style. Dit wil zeggen de manier waarop je met dingen omgaat. In dit geval hoe je omgaat met stress, of een toename van werk. Een burn-out ontstaat doordat mensen niet goed of niet op een goede manier reageren op een situatie die hen veel stress bezorgt. Na een tijdje stapelt deze stress zich op (zoals hierboven uitgelegd) en kunnen we spreken van een burn-out. Dit is dus ook de reden waarom sommige mensen in een zelfde situatie wel of niet een burn-out ontwikkelen. Andere mensen hebben een andere coping style, die misschien gezonder is voor hen en er dus voor zal zorgen dat zij niet in een burn-out terecht komen (Mijnkwartier.nl, 2014).

TIP: LEES DEZE BLOG OVER HET VERMINDEREN VAN WERKSTRESS.

In volgende blogs die binnenkort volgen zal ik onder andere meer uitleggen over de symptomen, behandeling en het voorkomen van een burn-out.

Heb jij een burn-out gehad? Of ken je iemand die hier mee te maken heeft of heeft gehad? Wij zijn uiteraard benieuwd naar ervaringen en tips. Je mag ze met ons delen hieronder in de comments, of mailen naar info@ilovehealth.nl. Als je het leuk vindt, om anderen te helpen of te waarschuwen, kunnen we je verhaal (anoniem) delen.

Als je vermoed dat jij of iemand in je omgeving een burn-out heeft, neem dan contact op met de huisarts.

Liefs Mirte

Bron foto: Shutterstock

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

10 reacties

  1. Hi,

    Wat fijn dat er inderdaad steeds meer mensen zijn die zich durven uit te spreken over hun burn-out. Ik zelf zit er ook midden in. Ik werk hard aan mijn herstel, praat veel met mijn omgeving en profesionals om meer kennis over mezelf en burnout te verkrijgen. Ik merk dat er een aantal misvattingen wat betreft het verschil tussen overspannen en burnout zijn. Niet dat ik nu de betweter en ervaringdeskundige wil uithangen maar ik denk wel dat het een belangrijk aspect is.

    Een burnout is een opeenstapeling van meerdere dingen en niet alleen specifiek werk, wat wel een groot aandeel kan hebben. De meeste mensen schuiven het af op werk, maar het heeft zeker te maken met bepaalde karaktereigenschappen (perfectionisme, strebberig, presetiedrang, ambitieus, slecht grenzen kunnen aangeven en moeite hebben met nee zeggen) manier van leven, work/life balance, hoge werkdruk, thuissituatie, het idee dat we aan van alles moet voldoen, sociale druk, en niet te vergeten de prestatiemaatschappij (willen al heel wat hebben bereikt op jonge leeftijd, goeie carriere, mooi huis, grote vriendenkring, sporten, gezond eten, etc.) en alle prikkele waar we aan worden blootgesteld in deze digitale tijdperk (nu begin ik me echt een oma te voelen op mijn 30e). En in al deze drukte kom je niet aan jezelf toe, neemt geen rust, wuift het weg. Dit alles bij elkaar over een verloop van een jaar of zelfs jaren kan er voor zorgen dat je in een burnout terecht komt. Het is een optelsom.

    Bij overspannen is het eenduidiger, dat is makkelijk aan te duiden en te herleiden naar situatie of stressor zoals te hoge werkdruk. Dit heeft ook een minder lange aanloop nodig. Burnout loop je niet in een periode van 5 maanden op daar gaat zo veel meer aan vooraf.

    En dan kan dit alles ook nog leiden tot een depressie, waar vele ook meekampen. En daar wordt nu nog niet zo veel aandacht gegeven. Ondanks dat er momenteel veel aandacht wordt gegeven aan overspannen en burnout ligt op de vaak bijkomende depressie nog een taboe.

    Nog een interessant feitje is dat de grootste getroffen groep zich bevindt in de leeftijdscategorie twintigers en vroege dertigers. Maar alarmerender is dat de grootst groeiende groep zelf nog 20 moet worden. Er valen tieners uit die nog op de middelbareschool zitten of beginnend student zijn. Dat is toch onvoorstelbaar!

    Dus dank Mirte dat je het op deze wijze bespraakbaar maakt en aandacht aan geeft. Het is een serieus probleem van waar we niet te luchtig over moeten doen. Maar ook zeker niet in door moeten slaan met zijn allen en er voor waken dat het niet wordt weg gewuift als probleem van onze generatie. Ook mensen in de wat oudere leeftijdcategoriën kampen er mee of hebben er mee gekampt maar komen er minder voor uit. Hoe meer je er over praat hoe opvallend veel mensen er zijn waarmee je je kunt identificeren.

    Liefs

    1. Hoi F,

      Goede omschrijving, ik word er ondertussen ook een beetje ‘gek’ van dat het overal maar over werk gaat.
      Mijn burn-out gaat (bijna) helemaal niet over werk, het heeft alles te maken met mijn jeugd, mijn perfectionisme en nog wat andere factoren. Toen mijn Psycholoog begon over een burn-out, dacht ik ook; JAHOOR, dat gebeurd toch alleen bij mannen in pak die 24/7 werken?
      Maar inmiddels weet ik beter, zit er nog midden in en het eind lijkt helaas nog niet in zicht.
      Wat helaas ook niet vaak naar voren komt maar wat in mijn geval echt een groot probleem is, zijn alle angsten die je ontwikkeld. Alle problemen en obstakels die zich vormen, waardoor alles nog veel moeilijker wordt. Dat elke stap vooruit, er 2 achteruit zijn..

      Ik hoop inderdaad dat er wat meer geschreven gaat worden over wat er nog meer speelt bij een burn-out, ipv het riedeltje wat je op iedere website wel kunt vinden!

      Liefs Kell

      1. Hoi Kelly,
        Thanks voor je berichtje hier en voor je email. Ik je mail al beantwoord. Ik zou heel graag je verhaal delen op ILH. Hopelijk kunnen we zo anderen helpen. x

    2. Wat goed dat je ook benoemt dat er een verschil is tussen overspannen en burnout. Ik wil dat toch nog even benadrukken, want in bovenstaand artikel wordt gedaan alsof dat hetzelfde is en dat is juist niet het geval!
      Voor iedereen die het verschil niet kent: overspannen is een constant gevoel van stress. Je bent non-stop gehaast en kan niet meer ontspannen. Ik vond de metafoor van het elastiek wel heel mooi. Overspannen is dus als het elastiek continu gespannen staat en je dat niet meer ongedaan kan maken.
      Een burnout is als je bent opgebrand, totaal uitgeput. Ik zou het ermee vergelijken dat het elastiek in dat geval geknapt is.
      Zelf ben ik herstellende van een burnout. Inmiddels heb ik weer veel meer energie, zowel fysiek als mentaal. Omdat ik compleet was uitgeput toen ik net thuis kwam te zitten, had ik ook geen energie om me ergens druk om te maken. Het is dus ook echt anders dan overspannen waarbij je je eerder om alles druk maakt. Soms mis ik dat, dat ik geen energie heb om me druk te maken. Het had wel iets relaxeds. ?

      Voor iedereen die last heeft van verschijnselen: zoek psychische hulp. Dat klinkt heel heftig, maar zie het gewoon als iemand die met je mee denkt over hoe je met je stress om kan gaan, zodat je er minder last van hebt. We hebben allemaal wel eens ergens hulp bij nodig. En soms bestaat de hulp er al uit dat het lekker kan zijn om het even van je af te praten. Sterkte!

    3. Hi lieve Fleur, thanks voor je uitgebreide comment hier. Ik vind het mega rot dat je je al voor de 2e x in een burnout zit. Ik hoop echt dat het snel beter met je zal gaan. Heftig ook wat je zegt over die mega jonge groep ‘slachtoffers’. Pfff, dat zegt toch wat. Waar zijn we allemaal mee bezig vraag je je dan af he? Ik heb je mail ook gezien en beantwoord. Ik zou graag je verhaal op ILH willen delen! xx

  2. Wat fijn dat hier steeds meer over geschreven word! Bij een burn out denken veel mensen aan wat oudere mensen die workaholics zijn, terwijl dat dus echt niet zo is! Ik ben zelf in een burn out terecht gekomen na aanleiding van een auto ongeluk toen ik 19 was, ik heb daar zo ontzettend veel onbegrip in mee gemaakt van de omgeving, hoe kan iemand van 19 die parttime werkt nou een burn out hebben was van vele de gedachte. Heel oneerlijk daarom vind ik het echt heeel goed dat er steeds meer over geschreven word, vooral omdat het in mijn ogen de laatste tijd een periode is waar heel veel mensen er last van krijgen! Ik ben heel benieuwd naar de volgende artikelen die je hierover gaat schrijven! Fijn weekend!

    1. Jeetje, 19 en toen al een burnout. Heftig hoor! Fijn dat je blij bent dat we erover schrijven. We doen ons best om anderen zo te helpen! Hopelijk kgaa het nu goed met je! xx